ΒΥΖΑΝΤΙΝΗ ΜΟΥΣΙΚΗ - ΓΕΝΙΚΑ (συνέχεια)

Συνεχίζουμε ἐξετάζοντας κάποιους ἀπὸ τοὺς λόγους γιὰ τοὺς ὁποίους παρατηροῦνται μεγάλες διαφορές στὸ τρόπο ἐκτέλεσης τῶν διαφόρων ὑμνων ἀνάμεσα στοὺς ψάλτες.

1. Ὑπάρχουν βιβλία στὰ ὁποῖα ἒχει ἀλλοιωθεῖ ὁ χαρακτῆρας τῆς Β.Μ..Ἑπομένως,  ὃταν χρησιμοποῦνται τέτοια βιβλία, αὐτὸ ποὺ θὰ ἀκούγεται δὲν θὰ εἶναι ἡ πραγματικὴ Β.Μ.

2. Τὸ ὓφος πρέπει νὰ εἶναι τὸ κατάλληλο. Άν ὁ ψάλτης δὲν διαθέτει αὐτὸ τὸ κατάλληλο ὓφος ἒστω κι ἂν γνωρίζει μουσικὴ, ἒστω κι ἂν ἒχει καλὴ φωνὴ, πάλι δὲν θὰ ἀποδίδει ὃπως πρέπει τὴ Β.Μ. (τὸ τὶ ἐννοῦμε μὲ τὸν ὃρο ὓφος θὰ τὸ ἀναπτύξουμε στὴν συνέχεια, πιὸ κάτω).

3. Ἡ Β.Μ. " ἀπαιτεῖ" καὶ τὴν κατάλληλη φωνὴ,  ποὺ νὰ μὴ "παραφωνεῖ" ὃπως βέβαια αὐτὸ ἰσχύει καὶ γιὰ κάθε εἲδους μουσικὴ, ἀλλὰ ἐδὼ, στὴ Β.Μ. ποὺ εἶναι μονοφωνικὴ, ἡ ὁποιαδήποτε παραφωνία δὲν μπορεῖ νὰ καλυφθεῖ καὶ προκαλεῖ πολὺ ἂσχημο ἂκουσμα .

4. Τὸ καλὸ ἐπίπεδο τῆς μουσικῆς μόρφωσης, παράλληλα μὲ τὶς γεννικότερες γνώσεις τῆς γλώσσας, εἶναι βασικὰ ἐφόδια γιὰ τὴν καλὴ ἀπόδοση τῶν ὓμνων. Διότι ἡ καλὴ ἀπόδοση προϋποθέτει τὴν κατανόηση τόσο τῆς μουσικῆς ὃσο καὶ τῶν κειμένων. Διαφορετικὰ τὸ ἀποτέλεσμα θὰ εἶναι λανθασμένη ἐκτέλεση καὶ ἑπομένως κακό ἂκουσμα.

ΥΦΟΣ : Γιὰ νὰ γίνει κατανοητὸ τὸ τὶ ἐννοῦμε μὲ τὸν ὃρο αὐτὸ, θὰ πρέπει νὰ ποῦμε ἀρκετὰ πράγματα. Κατ' ἀρχάς πρέπει νὰ γνωρίζουμε ὃτι, ὃπως στη λογοτεχνία, στὴ ζωγραφικὴ καὶ γενικὰ σὲ κάθε τέχνη, ὑπάρχουν οἱ διάφορες σχολές, ἒτσι ἀκριβῶς καὶ στὴ Β.Μ. ὑπάρχουν διάφορες σχολές. Κάθε σχολὴ χαρακτηρίζεται ἀπὸ τὸν ἰδιαίτερο τρόπο ποὺ χρησιμοποιεῖ γιὰ τὴν ἀπόδοση τῶν ὓμνων. Ἡ δημιουργία τῶν διαφόρων σχολῶν προέκυψε στὴ φυσιολογικὴ ἐξέλιξη τῆς μουσικῆς στὴ πορεία τοῦ χρόνου. Διότι ἡ Β.Μ. δὲν δημιουργήθηκε ξαφνικὰ, οὒτε ἀποκλειστικὰ σὲ ἓνα μέρος, ἀλλὰ ἐξελίχθηκε σιγὰ - σιγὰ. Οἱ μελωδοὶ καὶ οἱ ὑμνογράφοι ἒζησαν σὲ πολλὰ καὶ διαφορετικὰ μέρη. Σὲ κάθε μέρος, οἱ μεγάλοι μουσικοί καλλιτέχνες, δημιουργοῦν ἓνα κύκλο θαυμαστῶν καὶ ὁπαδῶν, μαθητῶν ποὺ προσπαθοῦν νὰ ψάλλουν ὃπως καὶ ὁ δάσκαλός τους. Μὲ αὐτὸ τὸ τρόπο δημιουργεῖται μιὰ σχολὴ τῆς ὁποίας τὰ μέλη, ψάλλουν κατὰ κάποιο ὁρισμένο τρόπο. Ταυτόχρονα πιστεύουν πώς αὐτός ὁ τρόπος εἶναι ο καλύτερος, πιστεύουν ἒτσι ὃτι αὐτοὶ ἐκπροσωποῦν τὴ γνήσια Βυζαντινὴ παράδοση.

   Δεν μποροῦμε νὰ ἀποδείξουμε ποιός ἒχει δίκαιο, διότι δὲν μποροῦμε νὰ γνωρίζουμε πῶς ἒψαλλαν π.χ. πρίν ἀπὸ 1.000 χρόνια!  Ὣς πρός αὐτὸ, θὰ ὑπάρχει πάντα ἀμφιβολία.     'Υπάρχουν ὃμως κάποια στοιχεῖα, γιὰ τὰ ὁποῖα δὲν ὑπάρχει ἀμφιβολία!

(συνεχίζεται)